Bourso-à-pastre
Capsella bursa-pastoris subsp. pastoris
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Erbo-dóu-cor, Erbo-de-l'evangèli, Carnié-de-pastre, Nastou-fèr, Nestoun.
Nom en français : Bourse-à-pasteur.
Descripcioun :Lou biais lou mai eisa pèr la recounèisse èi de segur si pichot boursèu en formo de cor (l'erbo-dóu-cor) que dounon d'èr i bourso di pastre d'à passa tèms. Coume flouris dins li champ quàsi tout de long de l'annado es eisa de la rencountra. Isto peréu la meno rubella, rouginasso, emé de boursèu un pau mai larg.
Usanço :La bourso-à-pastre rintro dins la coumpousicioun de l'ensalado champanello, mai tout se manjo dins aquelo planto, di racino i flour. De la meme famiho que la moustardo (Brassicaceae), n'a tambèn un pau lou goust. Li chinés la cultivon coume liéume. Ei couneigudo peréu pèr èstre vertuouso contro li proublèmo de circulacioun dóu sang (cambo lourdo, moureno...).
Port : Erbo
Taio : 5 à 40 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Capsella
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido : Printèms
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Janvié à desèmbre
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Capsella bursa-pastoris subsp. pastoris (L.) Medik., 1792
Bello-de-niue
Mirabilis jalapa
Nyctaginaceae
Autre noum : Bello-de-nue.
Nom en français : Belle-de-nuit.
Descripcioun :La bello-de-niue nous vèn d'Americo dóu miejour. Au nostre, se pòu trouba dins lis escoumbre umide o en ribo d'aigo proche d'oustau. Se recounèis à si lòngui flour en tube, roujo o d'àutri coulour, que se duerbon lou vèspre. Fai de gròssi boussello. Li fru, negre soun dur e berrugous.
Usanço :Aquesto planto empouisounanto (subretout la grano) èi di proun utilisado en Americo pèr lucha contro li fèbre, l'enflamacioun e pèr sougna li plago e li macaduro (jus de fueio). Ajudo peréu à pissa. Li flour podon servi pèr acoulouri lou manja.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 1(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mirabilis
Famiho : Nyctaginaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
De juliet à óutobre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Mirabilis jalapa L., 1753